Vaccins: moet jij je er druk over maken?

Vaccins hier, vaccins daar. Er wordt over niet veel anders gesproken nu de vaccinatiecentra en strategie bekend gemaakt werden.

Zit jij nog met vragen hierover? Lees dan zeker hieronder verder. Wij proberen je zo goed mogelijk uit te leggen hoe een vaccin in zijn werk gaat, wat de eventuele bijwerkingen zijn en wie als eerste zijn coronavaccin zal krijgen. Tot slot geven we antwoorden op al je prangende vragen over het vaccin dat ons leven opnieuw zal normaliseren.

1.     Wat is een vaccin?

Beginnen doen we bij het begin, want wat is een vaccin nu juist? Een vaccin bestaat uit dode deeltjes van bacteriën of virussen waarop het lichaam reageert, bijvoorbeeld door antistoffen aan te maken. Op die manier maakt het lichaam voor het eerst kennis met een bepaalde bacterie of virus. Wanneer je dus later in contact komt met diezelfde bacterie of virus, weet je lichaam hoe het hierop moet reageren.

Afhankelijk van het vaccin, moet je je slechts eenmalig laten vaccineren of heb je een herhalingsvaccin nodig.

Wat betreft het coronavaccin, werden er vandaag de dag twee goedgekeurd: het vaccin van Pfizer (Comirnaty) en dat van Moderna. Dit zijn beide mRNA-vaccins. Toch staat de ontwikkeling van corona-vaccins niet stil. Zo worden er bijvoorbeeld ook vaccins ontwikkeld en getest van AstraZeneca en Janssen Pharmaceutica. De kans dat er binnenkort meer coronavaccins op de markt zijn, is dus groot.

Er bestaan met andere woorden verschillende soorten vaccins met elk hun eigen unieke manier van werking. Zo zijn er eenvoudig uitgelegd eiwit-gebaseerde vaccins, vectorvaccins en mRNA-vaccins.

• Eiwit-gebaseerde vaccins
  • Deze vaccins bevatten spike-proteïne als antigeen. Eenvoudig gezegd is dat een eiwit dat ons afweersysteem later opnieuw kan herkennen. Als je hier dus na vaccinatie aan blootgesteld wordt, schiet je afweersysteem in gang om je te beschermen tegen besmetting.
  • Bijvoorbeeld coronavaccin van Sanofi-GSK
• Vectorvaccins
  • Een vectorvaccin gaat op een andere manier te werk. Dit vaccin zorgt ervoor dat een virus je niet meer ziek kan maken of kan vermenigvuldigen. Bovendien moedigt een vectorvaccin jouw afweersysteem aan.
  • Bijvoorbeeld coronavaccin van AstraZeneca en Janssen Pharmaceutica
• mRNA-vaccins
  • mRNA-vaccins zijn het meest nieuw, maar de laatste tijd enorm gekend omwille van de coronavaccins van Pfizer en Moderna. Als je wordt ingeënt met dit vaccin, wek je immuniteit op tegen ziektes door virussen (zoals het coronavirus) of bacteriën. Die immuniteit krijg je doordat mRNA-vaccins een code bevatten om bepaalde bacteriële eiwitten in ons lichaam aan te maken. Met mRNA-vaccins hebben we al jarenlang ervaring. Kijk maar naar vaccins tegen hondsdolheid en bepaalde kankers.
  • Bijvoorbeeld coronavaccin van Pfizer-BioNTech en Moderna.

2.     Hoe en wanneer wordt mijn coronavaccin toegediend?

Wanneer wordt het coronavaccin toegediend?

Je hebt misschien wel al een vaccin gekregen tegen griep, polio, tetanus of windpokken. Het enige verschil bij het coronavaccin is dat je waarschijnlijk niet meteen aan de beurt bent voor een toediening.

De volgorde van vaccinaties is als volgt:

1. Woonzorgcentra en zorgpersoneel
   1. Bewoners en het personeel van zorgcentra
   2. Collectieve zorginstellingen en hun vrijwilligers
   3. Zorgmedewerkers van ziekenhuizen en de eerstelijnsgezondheidszorg
   4. Niet-medisch personeel van ziekenhuizen en zorginstellingen
2. 65-plussers, risicopatiënten en essentiële beroepen
3. Rest van de bevolking

Wanneer het aan jou is, krijg je een uitnodiging om je te laten vaccineren via sms, brief en mail. Je hoeft zelf dus geen actie te ondernemen om zeker te zijn van een coronavaccin.

Hoe wordt het coronavaccin toegediend?

Bovendien gebeurt je vaccinatie niet bij de dokter, maar in een zogenaamd vaccinatiecentrum. Op 120 verschillende locaties in Vlaanderen kunnen zorgprofessionals en de rest van de bevolking terecht voor hun vaccinatie.

Voor inwoners uit Aalst, Denderleeuw, Erpe-Mere, Haaltert en Lede wordt dit vaccinatiecentrum “Sporthal Denderdale in Erembodegem”, Kortestraat 21, 9320 Erembodegem.

In slechts 4 stappen ben je aan je verlossende prikje:

1. Onthaal door een medewerker die je gegevens nakijkt.
2. Registratie bij verpleegkundige, inclusief informatie en afspraak voor tweede inenting.
3. De vaccinatie!
4. Opvolging onder toezicht van een arts (een klein kwartiertje).

Toch blijft het belangrijk om ook na je vaccinatie zoveel mogelijk aan de coronamaatregelen te houden. Er wordt op dit moment onderzoek gedaan in welke mate je het virus wel of niet kan verspreiden nadat je het vaccin gekregen hebt.

3. Wat zijn bijwerkingen en zal ik er last van hebben?

Over het vaccin tegen mazelen is er ooit een dokter geweest die dat vaccin correleerde met een hogere kans op autisme bij kinderen. Dit leidde tot aanzienlijk minder vaccinaties tegen de mazelen. Ondertussen zijn er verschillende wetenschappelijke studies geweest die dat volledig weerleggen. Dat verband is even groot als het verband tussen echtscheidingen en het eten van margarine. Let dus op met de verhalen die je hoort, want fake news zal altijd bestaan.

Van een vaccinatie heb je bijgevolg zelden ernstige bijwerkingen. Je kan je wel licht koortsig voelen, lichte pijn voelen op de injectieplaats of tijdelijke gewrichtspijn ervaren.

4. Veelgestelde vragen over het coronavaccin

• Waarom is het corona-vaccin er zo snel terwijl het anders jaren duurt?

De hoofdreden van de snelle ontwikkeling van het coronavaccin is ervaring. Afgelopen jaren kregen we zo al te maken met virussen zoals SARS en MERS. Ontwikkelaars kunnen eenvoudigweg aan de slag gaan met gegevens, informatie en vaccins uit het verleden. Het wiel telkens opnieuw uitvinden, is dus niet nodig. Efficiëntie is key!

Ook werden er constant prioriteiten gesteld. Normaal als je als firma onderzoek gedaan hebt, duurt het maanden tot je antwoord krijgt. Nu werd daar meteen mee aan de slag gegaan door de autoriteiten. Tegelijk werd er meteen verder onderzoek gedaan zonder pauzes.

En last but nog least: Pfizer begon al met produceren vooraleer het goedgekeurd werd. Dit was een enorm risico mocht het vaccin niet voldoen, maar heeft toch voor een buitengewoon snelheidsvoordeel gezorgd.

• Is het coronavaccin veilig genoeg? Ook voor risicopatiënten?

Het spreekt voor zich dat er geen vaccin op de markt wordt gebracht wanneer het schadelijk zou zijn voor de mens. Bovendien wordt een vaccin enkel goedgekeurd als de werkzaamheid, kwaliteit én veiligheid aangetoond kunnen worden.

Voor een vaccin op de markt wordt gebracht, zijn er tienduizenden personen eerst mee getest. Bij het coronavaccin zijn dit zelfs tussen de 30 000 en 60 000 personen. Mogelijke bijwerkingen worden zo gemonitord en opgepikt.

Toch is er steeds die minieme kans dat er ernstige bijwerkingen optreden. Daarom houden onderzoekers elk vaccin nauwkeurig in de gaten. Voor het coronavaccin werd er zelfs een Europees bewakingssysteem opgezet om in te grijpen wanneer nodig.

Ook aan risicopatiënten is het coronavaccin aan te raden. Tijdens de testfase werden zoveel mogelijk mensen uit de risicogroepen opgenomen waarbij het vaccin werd toegediend, zonder ernstige bijwerkingen.

• Werkt het coronavaccin nog wel nu er sprake is van mutaties van het virus?

Wereldwijd houden onderzoekers de mutatie van het coronavirus nauwlettend in de gaten. Voorlopig gaat het om kleine veranderingen en werkt het vaccin dus nog steeds. Ook voor de nieuwe Britse variant, hoeven we ons geen zorgen te maken. De Zuid-Afrikaanse variant daarentegen moet nog grondig onderzocht worden.

Verder is het niet meer dan normaal dat een virus verandert. Ook het griepvirus heeft bijvoorbeeld al verschillende veranderen doorgemaakt.

• Kan het coronavaccin je onvruchtbaar maken?

Er wordt gezegd dat de huidige coronavaccins de vruchtbaarheid van vrouwen zou aantasten. Hier moet je niet ongerust over zijn. Het gerucht zou zich baseren op de gelijkenis tussen uitsteeksels van het coronavirus en een bepaald eiwit dat aanwezig is bij de opbouw van de moederkoek. Uit onderzoek blijkt dat deze zogenaamde gelijkenis zo miniem is dat het coronavaccin geen invloed kan hebben op je vruchtbaarheid.

• Waarom worden bewoners van woonzorgcentra als eerste gevaccineerd?

28 December 2020 zal nog lang in ons geheugen gegrift staan. Op die dag werd het eerste coronavaccin toegediend. De eer ging naar een bewoner uit een woonzorgcentrum, maar waarom juist?

Het coronavirus kan enorme schade toebrengen, hebben we al gemerkt. Omdat bewoners uit woonzorgcentra de meeste kans hebben op ernstige symptomen of zelfs overlijden, worden zij als eerste gevaccineerd. Om de druk op de ziekhuizen zo laag mogelijk te houden, krijgt ook het personeel in deze woonzorgcentra het verlossende prikje als een van de eersten.

• Kunnen we het coronavirus overwinnen zonder vaccin?

Uit onderzoek is gebleken dat enkel 14% van alle Belgen immuun is voor het coronavirus. Om van het virus af te geraken, zou dat 50 tot wel 70% moeten zijn. Toch is het nog niet zeker in welke mate antistoffen op termijn immuniteit bieden. Het is daarom belangrijk om steeds alle voorzorgsmaatregelen te blijven volgen om het coronavirus een halt toe te roepen.

• Zijn alle vaccins noodzakelijk?

Belgen zijn verplicht zich te laten inenten tegen één virusziekte: polio. Daarbuiten bestaan er enkel vaccins die aanbevolen zijn voor ouderen of risicogroepen. Je kiest dus vooral zelf of je je laat vaccineren of niet.

Vaccineren tegen COVID-19 is dus belangrijk: je weet nooit hoe je zal reageren op een virus. Word je ernstig ziek, of merk je er amper iets van?  Laat je zodoende vaccineren. Niet enkel voor jezelf, maar ook voor je geliefden en alle zorgverleners die er alles aan doen deze pandemie een halt toe te roepen.

Heb je nog vragen of wil je graag wat extra informatie? Je kan steeds contact met ons opnemen om antwoord te krijgen op al je vragen of bezorgdheden. Wij staan voor jou klaar.

Blijf je graag op de hoogte van andere onderwerpen? Volg ons dan op Facebook of schrijf je in op onze nieuwsbrief.